Hariprasad Chaurasia - Raga Darbari Kanada & Dhun in Mishra (1993)

Nie był mnie tu dawno, ale to nie znaczy, że umarłem czy przestałem słuchać muzyki.

Dzisiaj pora na kolejną indyjską płytkę. Ravi Shankar to trochę jak pewne kompozycje z poważnej muzyki zachodu, które używane są w reklamach pralek, więc może pora zaprezentować innego artystę.

Hariprasad Chaurasia urodził się w 1938 roku i żyje po dziś dzień. Gra na bansuri, czyli bambusowym flecie. Jego ojciec był zapaśnikiem, zaś matka zmarła, gdy miał 6 lat. Zaczął uczyć się grać na instrumencie bez wiedzy ojca, gdyż temu marzyła się kariera syna jako zapaśnika. Hariprasad ćwiczył u kolegi, zaś ćwiczenia fizyczne wykonywał pod okiem ojca, co dało mu dużą kondycję, która zresztą była przydatna w grze na instrumencie. Jak sam mówi:

Nie byłem nawet dobry w zapasach. Ćwiczyłem tylko z powodu ojca. Jednak może z powodu siły i kondycji nabytej wtedy dane mi jest grać na bansuri aż do dzisiaj.

Zaczął się uczyć grać na flecie w wieku 8 lat. W 1957 zaczął pracować w All India Radio jako kompozytor i wykonawca. Dużo później miał szansę pobierać nauki u Annapurna Devi, córce legendarnego Baba Allaudin Khan, pod warunkiem jednak, że zacznie grać lewą ręką, chociaż do tej pory robił to prawą (był praworęczny). Chodziło o to, aby nauczył się grać zupełnie od nowa, bez żadnych błędnych przyzwyczajeń. Inna wersja tej historii mówi, że miał zmienić rękę, by pokazać zaangażowanie w naukę pobieraną od szanowanej nauczycielki. W każdym bądź razie Hariprasad zaczął grać lewą ręką i gra tak do dzisiaj.

Chaurasia uważany jest za innowatora oraz tradycjonalistę. Rozszerzył ekspresyjne możliwości bansuri przez swoją mistrzowską technikę.

Prócz muzyki klasycznej zasłynął jako twórca muzyki filmowej. Wraz z Shivukumarem Sharmą założył grupę Shiv-Hari. Współpracował z wieloma artystami ze świata eksperymentując w muzyce łączącej różne kultury świata. Działał między innymi z grupą Shakti. Założył dwa instytuty nauki na bansuri - Vrindavan Gurukul w Bombaju i Vrindavan Gurukul w Bhubhaneshwar.

Jest żonaty z Anuradha, ma dwóch synów: Ajay oraz Vinay Chaurasia.

Pierwsze nagranie jego muzyki pochodzi z 1967, jednak dopiero w latach 80 zaczęły ukazywać się regularnie kolejne płyty z jego muzyką. Od lat 90 do połowy pierwszej dekady XXI wieku pojawiało się po kilka płyt rocznie.

Tekst oparty na http://en.wikipedia.org/wiki/Hariprasad_Chaurasia (luźne tłumaczenie)

---

Płyta, którą prezentuję pochodzi z 1993 roku i zawiera dwie ragi - Darbari Kanada i fragment z ragi Mishra. Pierwsza podzielona jest na 3 części, które łącznie trwają blisko godzinę. Pierwsza część to 35 minutowy wstęp - hipnotyzujący flet błądzi po świecie - atmosfera po prostu niebywała. Potem dochodzą bębenki (table), która pozwalają utworowi nabrać tempa i uformować kształt kompozycji. Niesamowicie wyciszające, kojące, wprawiające w kontemplacyjny nastrój. Czegoś takiego na próżno szukać w europejskiej muzyce. Instrumenty indyjskie są dla mnie na tyle nowe, że słucham ich z niezwykłą ciekawością, ciągle czując, że obcuję z czymś nowym i niesamowitym zarazem. Mishra pozbawiona jest wstępu, od razu utwór jest w pełnym tempie, pozbawia go to pewnego charakteru jakże wspaniale budowanego w alapie (właśnie ten wstęp, preludium). Ta płyta jest po prostu wspaniała.

Moja ocena 4.5/5

Gatunek Classical (hindustani classical music, bansuri)

Długość 48:11

01. raga darbari kanada - alap & jor
02. raga darbari kanada - madhyalaya gat jhaptal
03. raga darbari kanada - madhyalaya gat ektal
04. raga mishra pilu - dhun